Calanques, czyli śródziemnomorskie fiordy

Calanques to jedno z najpiękniejszych miejsc Lazurowego Wybrzeża. Te skaliste zatoczki z turkusową wodą, wcięte głęboko (nawet na 300 m!) w białtych wapiennych skałach, są jednymi z pocztówkowych widoków tego rejonu Francji. Nie bez przyczyny nazywa się je „śródziemnomorskimi fiordami” – są naprawdę przepiękne! Ich obszar jest chroniony w ramach parku narodowego Parc National des Calanques.

Calanques bronią się przed oczami ciekawskich turystów. Nie tak łatwo do nich dotrzeć, zwłaszcza w sezonie letnim, gdy większość bezpośrednich dróg dojazdowych jest zamknięta dla ruchu samochodowego. Niemal każdy calanque wymaga wuęc osobnej pieszej wycieczki, ale wierzcie, że warto – kąpiel w takiej scenerii jest niezapomniana!

Poniżej znajdziecie opis wycieczek do kilku calanques – w tym do calanque Margiou, położonego bardzo blisko Marsylii,  i do zatoczki Sugiton, uważanej za jeden z najpiękniejszych calanques we Francji.

Informacje praktyczne

2022.08

W okresie letnim dużym problemem jest zagrożenie pożarowe, z którym boryka się znaczna część południa Francji. Suche lasy i zarośla rosnące na wapiennych skałach są wyjątkowo podatne na pożary. W związku z tym wybrane rejony – lub nawet cały obszar parku narodowego calanques – bywa okresowo zamykany. Każdego dnia odpowiednie służby oceniają zagrożenie pożarowe na kolejny dzień i decydują o zamknięciu lub otwarciu danego obszaru. Z tego względu przed planowaną wycieczką koniecznie trzeba sprawdzić, czy dostęp do interesującego nas calanque będzie danego dnia otwarty. Najlepiej zajrzeć na podstronę Parc National des Calanques, gdzie zamieszczane są aktualizowane informacje na temat zagrożenia pożarowego i dostępności szlaków (http://www.calanques-parcnational.fr/fr/reglementations-terre-calanques-de-marseille-cassis-la-ciotat-iles-frioul?fbclid=IwAR2jGXJ_yAw77XOII21YkUoMihEcwy2tadAjHsC3xL0pgzgmUrb7nQJ5GVo , aktualizowana na bieżąco mapka: http://bpatp.paca-ate.fr/ , można też ściągnąć odpowiednią aplikację – link na stronie parku).

Do niektórych calanques – np. do Margiou – można dojechać samochodem, jednak w sezonie wakacyjnym w uwagi na natężony ruch i zagrożenie pożarowe drogi dojazdowe są zamykane. Trzeba więc będzie liczyć się z dłuższym spacerem, nierzadko wiodącym miejscami po skałach – bardzo przydadzą się wygodne buty. Na miejscu zmienicie ja na obuwie kąpielowe – plaże są skalisto-kamieniste, a w wodzie często spotyka się jeżowce.  Koniecznie weźcie ze sobą wodę i jakieś przekąski – o uzupełnienie ich na miejscu może być trudno.

Calanque de Morgiou

Spacer do zatoczki Morgiou nie jest trudny – w większości wiedzie asfaltową drogą. Można też iść poprowadzonym tuż obok szlakiem pieszym – będzie może nieco mniej wygodnie, ale na pewno spokojniej – mimo zamknięcia drogi stosunkowo często przejeżdżają tędy samochody mieszkańców i zamieszkujących w wiosce Morgiou turystów, a że droga jest wąziutka, trudno się wyminąć. Samochód zostawiamy na parkingu w miejscowości Les Baumettes.

Spacer w jedną stronę zajmuje ok. godziny. Po drodze pokonuje się ok. 200 m przewyższenia.

Na miejscu znajdziecie dwie małe plaże. Pierwsza jest żwirkowa i bardziej odpowiednia dla rodzin z dziećmi, druga – skalista, ale bardziej odludna. Krótki fragment między porcikiem i plażą pokonuje się po ścieżce poprowadzonej w skałach, nie jest tu jednak trudno, choć oczywiście warto tu mieć baczniejszą uwagę na dzieci.

W Morgiou poza plażą znajdziecie mała rybacką wioskę i porcik. Jest tu też restauracja i toaleta typu toi-toi.

Droga do zatoczki Morgiou z miejscowości Les Baumettes 

Port Morgiou. Wyżej widać lokalną restaurację.

Port Morgiou

Zatoczka Morgiou

Plaża położona bliżej portu jest bardziej odpowiednia dla rodzin z dziećmi.

Calanque Morgiou

Druga plaża – ta skalista

W zatoczce Morgiou ukrył się uroczy porcik.


I sprytnie wkomponowane w krajobraz kamienne falochrony.

Calanque de Sugiton – rajska zatoczka niedaleko Marsylii

W porównaniu do Calanque de Morgiou, Calanque de Sugiton jest znacznie bardziej dziki i chyba jeszcze piękniejszy. Na krańcu zatoczki nie ma tu portu ani osady, nie prowadzi tu żadna dostępna dla samochodów droga jezdna, a dotrzeć tu można jedynie szlakiem pieszym.

Punktem wyjścia wycieczki są parkingi w okolicy kampusu uniwersyteckiego w marsylskiej dzielnicy Luminy. Dojście do zatoki Sugiton zajmuje około godziny. Najpierw idziemy bez trudności szeroką żwirową drogą przez las, w końcowym odcinku szlak zamienia się w ścieżkę. Końcowy fragment (5 min) tuż przed samą plażą to strome zejście po skałach, trudności na tym krótkim odcinku porównywalne są do tych spotykanych na skalistych odcinkach tatrzańskich szlaków. Zdecydowanie przydadzą się buty górskie.

Na miejscu znajdziecie dwie małe, ale niezwykle urocze plaże. Chyba ciut ciekawsza jest ta, do której dochodzimy w drugiej kolejności. To właśnie tu wejście do zatoczki częściowo przegradza mała skalista wysepka, którą zobaczycie w wielu przewodnikach i folderach opisujących calanques. Teraz można dowolnie długo cieszyć się tym pięknym miejscem. Latem stroje kąpielowe i okularki do pływania lub maski do snorklingu obowiązkowo!

W drodze powrotnej warto z okolicy węzła szlaków na przełęczy Sugiton odbić w lewo na punkt widokowy Belvédère de Sugiton. Powietrzna panorama na obie zatoczki – Sugiton po lewej i Margiou po prawej – nie ma sobie równych!

Ważna informacja przed wycieczką: pamiętajcie, że w sezonie letnim trzeba wcześniej zarezerwować wejście na szlak prowadzący do Calanque de Sugiton. Rezerwacji można dokonać od jednego do trzech dni przed planowaną wizytą. Nic to nie kosztuje, a jest bardzo skrupulatnie sprawdzane na wejściu – osoby bez imiennych rezerwacji nie są wpuszczane. Wszystko można załatwić na stronie http://www.calanques-parcnational.fr/fr/des-decouvertes/preparer-sa-visite/reservation-sugiton

Wprowadzenie systemu rezerwacji służy regulacji ruchu turystycznego na podatnym na erozję terenie parku. Kiedyś do zatoczki Sugiton latem potrafiło wędrować nawet 2500 turystów  dziennie, dziś nie można przekroczyć limitu 300 osób. Uważamy, że to bardzo rozsądne rozwiązanie, bo i chroni przyrodę, i zwiększa bezpieczeństwo na niełatwej końcówce szlaku, i pozwala we względnym spokoju cieszyć się tym pięknem tego miejsca!

Calanque de Sugiton początkowo pozostaje w cieniu burzowych chmur.


Widok w stronę zachodnią – surowa uroda poszarpanego wybrzeża


Przed nami rajska kąpielowa zatoczka.

Kąpiel w takim miejscu to marzenie!


Śmiałkowie skaczą do wody prosto z wysokich skał.


Naszą kąpielową zatoczkę osłania skalisty półwysep.


Aż żal odchodzić z tego rajskiego miejsca!

W okolicach calanques znajdziecie wiele pięknych szlaków pieszych.


Pocztówkowe zdjęcia można tu robić bez końca!

Z jednego miejsca można nawet zajrzeć w głąb Calanque des Pierres Tombées.


W pewnym momencie ścieżka prowadzi pod przewieszonymi skalnymi ścianami.


Żegnamy się z Calanque de Sugiton.

Punkt widokowy Belvédère de Sugiton

Schemat szlaków z usytuowaniem Calanque de Sugiton

Calanques w okresie wakacyjnym

O konieczności rezerwacji wejścia do Calanque de Sugiton już pisaliśmy. Dwa dni później przekonaliśmy się, że przydałaby się też rezerwacja… miejsc na parkingu! Tym razem w Cassis, czyli po przeciwnej stronie Parku Narodowego Calanques. Zachęceni wspaniałymi wrażeniami z wycieczek do opisanych powyżej zatoczek planowaliśmy kolejny, tym razem nieco dłuższy spacer do Calanque en Vau. Ta zatoczka ma wyjątkowo wysokie ściany skalne i również bywa uważana za najpiękniejszą w całym rejonie.

Niestety po dotarciu na miejsce okazało się, że wszystkie parkingi w Cassis są całkowicie zajęte i pomimo kilkunastu minut błądzenia po uliczkach miasteczka samochodem nie udało nam się znaleźć też żadnego miejsca poza wyznaczonymi parkingami. Perspektywa dodatkowych paru kilometrów podejścia z peryferii Cassis w kierunku początku szlaku w ponad trzydziestostopniowym upale skutecznie nas zniechęciła. Stąd też wskazówka dla wszystkich planujących odwiedziny w Calanques od strony Cassis – na parking trzeba przyjechać naprawdę wcześnie (prawdopodobnie ok. 9:00 byłoby ok, a my dotarliśmy o 11:00).

Cap Cannaille – najwyższy klif Francji i punkt widokowy na calanques

Przejazd samochodem przez Route des Crêtes z Cassis do Ciotat to kwestia kilkudziesięciu minut. Trasa Route des Crêtes to najbardziej widokowa droga w okolicy Cassis. Stromymi serpentynami wspinamy się kilkaset metrów w górę. Wysokość prawie pionowych ścian Cap Cannaille sięga 394 m n.p.m., co czyni go najwyższym klifem we Francji i jednym z najwyższych w Europie.

Droga malowniczo wije się przez kolejne wzniesienia, czasami bardzo blisko krawędzi klifów.  Koniecznie trzeba zatrzymać się na kilku przydrożnych parkingach i podejść na punkty widokowe. Widać stąd niezły kawałek Lazurowego Wybrzeża, a szczególnie pięknie prezentuje się wschodnia część Parku Narodowego Calanques i samo Cassis.

Punkt widokowy na klifie Cap Canaille


Ze swoją wysokością 394 m n.p.m. to jeden z najwyższych klifów w Europie.


Widok na Cassis


W urokliwych zatoczkach chętnie cumują jachty


Widok na Park Narodowy Calanques


Na szczycie klifu Cap Canaille

Calanque De Port D’Alon i Calanque de Rowan

Urocze zatoczki są dla nas dzisiaj pocieszeniem po nieudanej wycieczce do Calanque en Vau. Szukając ustronnego i uroczego miejsca do kąpieli trafiliśmy właśnie na Calanque De Port D’Alon i Calanque de Rowan. Zatoczki znajdują się około 20 kilometrów na wschód od La Ciotat. W okolicy Calanque De Port D’Alon znajduje się większa plaża i dwa spore płatne parkingi (4 lub 8 euro w zależności od tego, jak blisko plaży uda się nam zaparkować). Można też stamtąd podejść kilkaset metrów do położonego bardziej na wschód Calanque de Rowan, w którym znajdziecie niewielką i znacznie spokojniejszą plażę. Kąpiel i oglądanie rybek było tutaj naprawdę cudowne!!!

Okolice Calanque De Port D’Alon


W większości wybrzeże stromo opada tu klifami w dół.


Niektóre skaliste zatoczki są naprawdę wąziutkie.


Dzika plaża na Calanque de Rowan


Ze skalistej wyspy śmiałkowie skaczą do morza.


Calanque de Rowan

Szukacie pomysłów na inne wycieczki po okolicy Górnej Prowansji i Lazurowego Wybrzeża? Zajrzyjcie tutaj.