Piękny spacer po rezerwacie przyrody Świder wzdłuż brzegów rzeki. Dzięki ochronie rezerwatowej Świder, położony przecież tak blisko aglomeracji warszawskiej, zachował swój naturalny charakter. Zaraz za plażą miejską w Otwocku cywilizacja zostaje za nami, a ścieżka wije się wśród bujnej roślinności tuż nad lustrem wody. Wprawne oko dostrzeże nad rzeką pozostałości dawnej zabudowy sanatoryjno-letniskowej. Nad Świdrem można zaplanować spacer dowolnej długości, koniecznie jednak trzeba dojść choćby do słynnej ławeczki Andriollego w historycznych Brzegach. Piękna ostoja dzikiej przyrody tuż za rogiem miasta.
Spacer wzdłuż Świdra
9 stycznia 2021
Informacje praktyczne
Samochód można zostawić na parkingu przy plaży miejskiej w Otwocku w okolicy skrzyżowania ulic Turystycznej i Mickiewicza. Ścieżki wzdłuż Świdra wiodą po obu stronach rzeki – my polecamy orograficznie lewy (wschodni) brzeg – to po tej stronie znajduje się słynna ławeczka Andriollego, tędy też przebiega fragment szlaku „trasa Andriollego”. Ścieżka wzdłuż Świdra ma dziki charakter, jest kręta i niezbyt szeroka – wydaje nam się, że można ją przejechać terenowym wózkiem dziecięcym, choć pewnie nie będzie to superwygodne . Tylko na części trasy towarzyszą nam znaki szlaku turystycznego, dróżka jest jednak cały czas bardzo dobrze widoczna – zresztą przecież nie ma jak się zgubić, skoro idzie się cały czas wzdłuż rzeki😊 Jeśli ktoś będzie chciał, można wrócić drugą stroną Świdra – kolejna przeprawa przez rzekę znajduje się na wysokości ulicy Nadwiślańskiej. My doszliśmy kawałek za ławeczkę Andriollego – spacer w obie strony (z odpoczynkiem) zajął nam ok.1,5 – w tym czasie przeszliśmy ok. 6-7 km.
Świder – serce podwarszawskich letnisk
Świder stanowi prawy dopływ Wisły. Rzeka uroczo meandruje – jej bieg jest kręty, zdarzają się malownicze zakola i piaszczyste łachy. Niezwykle fotogenicznie prezentują się podmyte, głęboko wcięte brzegi, przypominjące nieco klify. Piaszczyste dno w ciepłe dni zachęca do kąpieli, choć w dolnym biegu rzeka jest nieco zanieczyszczona – lepiej kąpać się w okolicach Dłużewa czy Kołbieli.
Na odcinku Dłużew-Otwock Świder i jego brzegi zostały objęte ochroną rezerwatową – założony w latach 70. rezerwat przyrody Świder obejmuje ok. 40 km biegu rzeki. Mimo bliskości aglomeracji warszawskiej króluje tu dzika przyroda. W Świdrze zaobserwowano ponad 20 gatunków ryb, żyją tu też liczne gatunki ptaków. W ciepłych porach roku pięknie prezentuje się roślinność wodna. Rzeka Świder jest popularnym szlakiem kajakowym, szczególnie na odcinku Dłużew-Kołbiel. Przed wojną nad rzeką kwitły modne podwarszawskie letniska, do których letnicy zjeżdżali wygodną koleją nadwiślańską. Pamiątką tych czasów są drewniane wille w stylu „świdermajer”, które możemy oglądać m.in. w Otwocku (spacer szlakiem pięknych drewnianych „świdremajerów” opisujemy tutaj). Podstawy stylu nadświdrzańskiego, którego wyróżnikiem są piękne drewniane ornamenty werand i tarasów, opracował Michał Elwiro Andriolli – znany rysownik i ilustrator przełomu XIX i XX w. Ławeczka Andriollego, którą spotkamy na naszej trasie, stoi w miejscu, gdzie osiedlił się Andriolli pod koniec XIX w. Jeśli interesuje Was tematyka przedwojennych letnisk i pięknej drewnianej architektury, warto przejść „trasą Andriollego”, prowadzącą śladami dawnego Otwocka, prowadzącą też fragmentem nad samą rzeką. Szlak jest bardzo dobrze opisany na stronie www.otwock.pl/trasa-andriollego
Poniżej zdjęcia ze styczniowego spaceru nad Świdrem. Pogoda nie była specjalnie fotogeniczna, ale spróbujcie sobie chociaż wyobrazić, jak pięknie tu musi być kipiącą zielenią wiosną!
Na odcinku od Dłużewa Świder jest objęty ochroną rezerwatową.
Spacer zaczynamy w okolicy plaży miejskiej w Otwocku.
Przed nami zabytkowy most kolejki wąskotorowej
Wąskotorowa Kolej Jabłonowska powstała na początku XX w., jednak już w latach 50. zawieszono jej działanie
Na plaży w Otwocku w zimowe weekendy często można spotkać miłośników morsowania
Ruszamy na spacer wschodnim brzegiem Świdra.
Na początku często jeszcze spotykamy piaszczyste zejścia do wody.
Potem brzegi stają się stromsze, a ścieżka prowadzi wyżej nad lustrem wody.
Ścieżka uroczo wije się tuż nad brzegiem rzeki.
Na trasie spotykamy wiele pięknych okazów starych drzew.
Przed wojną brzegi Świdra zabudowane były willami letników. Dziś po wielu z nich zostały tylko pozostałości
Gdzieniegdzie widać fragmenty nieistniejących już bram.
Świder to atrakcyjny szlak kajakowy – kajakarzy można tu spotkać także w zimny styczniowy dzień!
Ścieżka kluczy wśród drzew
Piaszczyste dno Świdra w ciepłe dni zachęca do kąpieli – po obu stronach rzeki widać co jakiś czas dogodne zejścia do wody.
Piękny omszały pień wprowadził trochę koloru do naszej zimowej bezśnieżnej wycieczki
Charakterystyczne dla Świdra są strome brzegi, miejscami przypominające klify
Momentami ścieżka prowadzi naprawdę wysoko nad lustrem wody.
Brzegi Andriollego – dawna nadświdrzańska kolonia, kolebka stylu ”świdermajer’
Tu właśnie osiedlił się Michał Elwiro Andriolli, znany ilustrator i rysownik
Pod koniec XIX w. Andriolli na zakupionym przez siebie terenie nad Świdrem zbudował zespół kilkunastu willi
Wszystkie wille były utrzymane w charakterystycznym stylu z drewnianymi, ażurowymi ornamentami
Dziś Brzegi to malownicze uroczysko nad Świdrem
Zwieszające się nad wodę gałęzie zachęcają do odpoczynku
Po jednym z głęboko wyciętych zejść znów zbiegamy nad samą wodę.
Przez część trasy towarzyszą nam dziś znaki szlaków turystycznych.
Rzeka Świder w okolicach Otwocka
