Chojna – miasto Europejskiego Szlaku Gotyku Ceglanego

Must see województwa zachodniopomorskiego! Chojna to wielka gratka dla miłośników gotyku. To niewielkie senne miasteczko było niegdyś jednym z najbogatszych miast Pomorza. O dawnej świetności Chojny świadczą zabytki wielkiej rangi  – Kościół Mariacki, gotyckie bramy miejskie i wspaniały ratusz. Wszystkie one należą do najpiękniejszych na terenie całego kraju! Brama Świecka wygląda jakby żywcem przeniesiona z baśni o królewnie, rycerzach i smokach, a wieża chojeńskiego kościoła należy do najwyższych w Polsce. O randze zabytków Chojny świadczy wpisanie jej na Europejski Szlak Gotyku Ceglanego.

Chojna – perły średniowiecznej architektury na zachodnich rubieżach Polski

15 sierpnia 2020 r.

Informacje praktyczne

Zabytkowe centrum Chojny jest niewielkie – jego średnica wynosi tylko ok. 600 metrów, więc najwygodniej będzie poruszać się po nim pieszo. W mieście nie ma problemu z zaparkowaniem samochodu – auto można zostawić m.in. w okolicy Bramy Barnkowskiej. Wieża Kościoła Mariackiego – trzecia pod względem wysokości w Polsce – nie jest jeszcze oficjalnie udostępniona dla turystów, ale kto będzie miał szczęście, spotka osobę z kluczami, która wpuści na wieżę – widok z góry jest podobno niezapomniany. Po odwiedzeniu zabytków Chojny warto podejść do parku w północnej części miasta, gdzie nad rzeką Rurzycą rośnie Olbrzym – największy platan w Polsce. To zacienione miejsce idealnie nadaje się do odpoczynku w upalny dzień.

Brama Barnkowska

Południowo-wschodniego wjazdu do miasta strzegła niegdyś Brama Barnkowska. I dziś zwraca ona uwagę przyjezdnych wjeżdżających od tej strony do Chojny – zbudowana na planie kwadratu, masywna, o surowej średniowiecznej urodzie niegdyś pewnie onieśmielała zwykłych zjadaczy chleba. My zostawiamy w jej okolicy samochód i zaczynamy stąd nasz spacer po Chojnie.

Brama Barnkowska umożliwiała wjazd do miasta od strony południowej.
Już od pierwszych chwil w mieście towarzyszy nam widok na Kościół Mariacki.
Brama Barnkowska była niegdyś integralną częścią systemu umocnień.
Tuż obok Bramy Barnkowskiej znajduje się czworoboczna Baszta Piekarska
Od wewnętrznej strony murów przy Baszcie Piekarskiej mamy takie oto budowle.

Kościół Mariacki

Zabudowa Chojny w przeważającej części uległa zniszczeniu w 1945 r., podczas zajmowania miasta przez Armię Czerwoną. Nie inaczej stało się z kościołem (XIV-XV w.) – aż do początku lat 90. istniał w stanie częściowej ruiny. Potem sukcesywnie był odbudowywany z funduszy polsko-niemieckiej fundacji. Rekonstrukcja świątyni trwa do dziś. Od zewnątrz kościół już zachwyca, wnętrze jest jeszcze w trakcie odbudowy – swoją drogą naprawdę warto zajrzeć do środka i zobaczyć, jak wygląda odtwarzanie średniowiecznych kolumn na wspornikowych słupach czy jak prezentuje się konstrukcja podtrzymująca dach!

Najbardziej rzucającym się w oczy elementem kościoła jest strzelista wieża – z jej wysokością sięgającą 100 metrów należy do najstarszych w kraju. Po zawaleniu się pierwotnej gotyckiej wieży jej następczyni została odbudowana w stylu neogotyckim. Wzrok przyciągają też niezwykłe zdobienia – przede wszystkim niezwykłe połączenie czerwonej i zielonej cegły i ornamenty, nadające stylowi gotyckiemu niezwykłej lekkości.

W panoramie miasta wyróżnia się bryła Kościoła Mariackiego.
Kościół Mariacki został zniszczony podczas wojny, lecz powoli odzyskuje swój dawny blask.
Wieża kościoła wznosi się obecnie na wysokość 102,6 m.
To trzecia pod względem wysokości wieża kościelna w Polsce.
Monumentalna budowla zachwyca lekkością konstrukcji.
Detale dekoracji są wręcz filigranowe.
Charakterystyczne dla Koscioła Mariackiego są kolorowe czerwono-zielone cegły.
Jeden z bocznych portali.
Dopiero we wnętrzu widać, że odbudowa kościoła nadal się nie skończyła.
Po północnej stronie kolumny zachowały się w niezłym stanie.
A po południowej trzeba je budować od nowa.

Gotycki ratusz

Chojna leżała niegdyś na ważnych szlakach handlowych – aż do wojny trzydziestoletniej była jednym z najbogatszych miast Pomorza. Nic więc dziwnego, że siedziba władz miejskich musiała przede wszystkim pełnić funkcje reprezentacyjne. XIV-wieczna budowla ma urzekające urodą frontony – z koronkowymi ornamentami, pokryte barwną glazurowaną cegłą wyglądają naprawdę wspaniale. Obecnie w budynku ratusza ma swoją siedzibę Chojeński Dom Kultury.

Wyjątkowo harmonijna bryła gotyckiego ratusza (obecnie ma tu swoją siedzibę lokalne centrum kultury).
Zachodni fronton budynku dawnego ratusza jest równie piękny jak wschodni.
Detale zachodniego frontonu nasi chłopcy nazwali „literkami A”.
Mozaika przed dawnym ratuszem przedstawia herb miasta.

Brama Świecka

Spod ratusza niedaleko już do kolejnej gwiazdy chojeńskiej architektury – XV-wiecznej Bramy Świeckiej. Nie ukrywamy, że budowla ta szczególnie nas urzekła – finezja jej konstrukcji – owalne wieżyczki, blendy, ośmioboczna wieża na szczycie – wydaje się, jakby brama miała przede wszystkim zachwycać, nie bronić.

Brama Świecka broniła dostępu do miasta od strony południowo-zachodniej.
Solidną konstrukcję bramy wieńczy bajkowe wręcz wykończenie.
Brama Świecka sama wygląda jak gotycki zamek w miniaturze!

Ruiny kaplicy szpitalnej

Pod wieżą przystajemy z chłopcami na krótki śniadaniowy postój, a jedno z nas biegnie do pobliskich ruin późnogotyckiej kaplicy św. Gertrudy na krótką relację fotograficzną. Ruiny znajdują się na cmentarzu żołnierzy radzieckich, poległych podczas II wojny światowej.

Ruiny gotyckiej kaplicy św. Gertrudy znajdują się już poza obrębem murów miejskich.
XV- wieczna gotycka budowla znajduje się tuż obok cmentarza żołnierzy radzieckich.

Spacer wzdłuż murów

Wycieczkę po Chojnie kończymy spacerem wzdłuż dawnych murów obronnych. Na znacznych fragmentach mury zachowały się bardzo dobrze. Najlepiej widać je od wewnętrznej strony – należy trzymać się ulicy Podmurze. Spacer wzdłuż murów, z dala od gwaru i ulicznego szumu, jest bardzo miły i relaksujący. Jeśli będziemy szli ulicą Podmurze, wyjdziemy prosto na Bramę Barnkowską, gdzie zaczynaliśmy nasz spacer.

Baszta Więzienna zachowała się w północnej części obwarowań.
Kolejna zachowana baszta to wykuszowa Baszta Bociania.
Ul. Podmurze prowadzi wzdłuż murów miejskich, tworząc sympatyczną promenadę.
Spacer kończymy przy Bramie Barnkowskiej.

Platan Olbrzym

Niearchitektoniczną (ale również bardzo ciekawą i z gatunku naj-) atrkcją Chojny jest wielki platan „Olbrzym”– największe tego gatunku drzewo w Polsce. Platan znajduje się w północnej części miasta, zaraz za rzeczką Rurzycą. Drzewo ma niemal 300 lat i ponad 9 metrów w obwodzie. Staruszek ma się zadziwiająco dobrze – nadal rośnie silny i zielony – oby cieszył odwiedzających Chojnę przez kolejnych 300 lat! Do platana z centrum Chojny prowadzą drogowskazy – nie jest trudno tu trafić.

Platan ,,Olbrzym” ma ponad 30 m wysokości.
Drzewo ma pień o obwodzie ponad 9 m.

Po odwiedzeniu Chojny warto podjechać do odległego tylko o kilkanaście minut drogi Morynia – relację z wycieczki po tym miasteczku znajdziecie tutaj. Moryń leży nad bardzo przyjemnym jeziorem Morzycko – można zaplanować tu kąpiel po trudach zwiedzania. My w Moryniu już byliśmy, więc kończymy dzień na „naszej” dzikiej plaży nad Jeziorem Międzyborskim – bardzo tu przyjemnie i – co najważniejsze – bez ludzi! Takie miejsca lubimy najbardziej!

Kolejna kąpiel w Jeziorze Myśliborskim przy leśnym polu biwakowym.
Cały teren tylko dla nas!

Więcej propozycji wycieczek po okolicy? Zajrzyjcie tutaj. 🙂