San Gimignano i średniowieczny pomysł na wieżowce

Wyobraźcie sobie miasteczko, które żywcem wyjęto z epoki średniowiecza i przeniesiono do naszych czasów. Wąskie uliczki otoczone XIII- i XIV-wiecznymi budynkami, nad którymi góruje kilkanaście kilkudziesięciometrowych wież mieszkalnych, niczym prekursory współczesnych wieżowców. Takie miejsce istnieje naprawdę – to toskańskie Sam Gimignano, wpisane na Listę Światowego Dzieceictwa UNESCO!

San Gimignano – średniowieczne miasteczko z listy UNESCO

2023.08.23

Maleńkie, zaledwie 7-tysięczne San Gimignano ujęło nas przede wszystkim niezwykłą średniowieczną atmosferą, którą najlepiej można poczuć, spacerując niespiesznie po jego klimatycznych uliczkach. Oczywiście koniecznie trzeba wejść na wieżę Torre Grossa i zajrzeć do pokrytej wspaniałymi freskami kolegiaty Santa Maria Assunta, ale włóczenie się noga za nogą zakamarkami San Gimignano w sierpniowe późne popołudnie również stanowiło dla nas przyjemność samą w sobie!

Miasteczko słynie przede wszystkim z gotyckich wież mieszkalnych. Podobnie jak w Bolonii, wieże pełniły funkcje obronne oraz stanowiły wyraz rywalizacji wpływowych rodów – każdy z nich chciał, by to jego wieża była najwyższa, stąd konstrukcje rosły do niezwykłych jak na średniowiecze wysokości. Do naszych czasów przetrwało 14 z 70 wież San Gimignano.

W XIV wieku miasteczko nawiedziła wielka epidemia dżumy. Niedługo potem San Gimignano dostało się pod władanie Florencji, co zahamowało jego rozwój  i sprawiło, że San Gimignano nigdy nie wyrosło na duży ośrodek miejski. Do naszych czasów zachowało swoje niewielkie rozmiary i klimat średniowiecznego miasteczka.

Informacje praktyczne

San Gimignano znajduje się ok. godzinę drogi samochodem od Florencji czy Sieny (od Florencji na południowy zachód, od Sieny – na zachód), można więc wyskoczyć tutaj przy okazji zwiedzania tych turystycznych hitów Toskanii.

Samo miasteczko jest naprawdę niewielkie i wszędzie bez problemu dojdzie się pieszo. Do centrum San Gimignano nie można wjechać samochodem – historyczne centrum to właściwie jeden wielki deptak. Auto zostawiamy na jednym z czterech sporych parkingów zlokalizowanych poza murami miejskimi.

Jeśli chodzi o bilety wstępu, najlepiej kupić łączony bilet na kolegiatę, pinacotekę  oraz Palazzo del Popolo  (Palazzo Comunale) z wejściem na Torre Grossa – w 2023 r. kosztował on 13 euro dla dorosłego i 10 euro dla dzieci 6-18 lat.

Panorama San Gimigiano prywodzi nieco na myśl współczesne drapacze chmur.


Idziemy przez chwilę wzdłuż zachowanych dawnych murów miejskich.


Wyróżnikiem San Gimigiano są świetnie zachowane wieże – do naszych czasów zostało ich tylko (aż?) kilkanaście.

San Gimignano – co zobaczyć

Miasteczko ma dwa główne place – Piazza del Duomo i Piazza della Cisterna. Największe atrakcje San Gimignano znajdują się na pierwszym z nich.

Skoro San Gimignano wieżami słynie, zacznijmy właśnie od nich! Najwyższą wieżą miasta jest Torre Grosse – konstrukcja ma 54 m wysokości i stanowi część Palazzo del Popolo, budowanego w okresie od XII do XIV w. Aby wejść na wieżę, trzeba pokonać nieco ponad 200 schodków. Widok z góry jest jednak wart zachodu! Uwaga na głowę przy pokonaniu ostatniego fragmentu – krótkiej drabinki – przy wyjściu jest bardzo nisko i łatwo się uderzyć.

Bilet wstępu obejmuje nie tylko wejście na wieżę, ale także zwiedzanie pałacu – zdecydowanie warto poświęcić na to czas ze względu na ciekawe XIII-freski. Tak to się kiedyś mieszkało! Ciekawe zbiory średniowiecznej sztuki przechowuje tutejsza Pinacoteca, także znajdująca się w Palazzo del Popolo.

Wieże San Gimigiano powstały w okresie rywalizacji gwelfów – zwolenników papieża – z procesarskimi gibelinami.


Palazzo del Popolo z najwyższą wieżą – Torre Grossa – wznoszącą się na wysokość 54 m


Bilet obejmuje i wejście na wieżę, i zwiedzenie palazzo.


Widok z Torre Grossa na trójkątny Piazza della Cisterna.


Z góry można docenić niesamowitą spójność San Gimigiano – to najlepiej zachowane średniowieczne miaseczko we Włoszech!


Na Torre Grossa, San Gimigiano.


Toskańskie krajobrazy widziane ze szczytu Torre Grossa.


Wnętrza Palazzo Grossa pokrywają ciekawe średniowieczne freski.


Widzimy tu wiele scen ze zwykłego życia – tu kąpiel małżonków.


A jak zinterpretować tę scenę?  Przychodziło nam na mysl wiele zabawnych pomysłów;)


San Gimignano in trono


To praca autorstwa Taddeo di Bartolo – jednego ze sieneńskich artystów z XIV w.


Oglądanie średniowiecznych prac toskańskich twórców dało nam wiele przyjemności!

Do pałacu przylega jeden z najcenniejszych zabytków San Gimignano, czyli kolegiata Santa Maria Assunta. Romańska świątynia została zbudowana w XII wieku, przebudowano ją trzy stulecia później. Wnętrze kolegiaty skrywa wspaniałe XIV-wieczne freski, przedstawiające sceny ze Starego i Nowego Testamentu. W prawej nawie natraficie na XV-wieczną kaplicę Cappella di Santa Fina, zaraz po prawej stronie od ołtarza. Kaplica upamiętnia tutejszą świętą – 15-letnią sparaliżowaną dziewczyunkę, po śmierci której w miasteczku rozdzwoniły się dzwony, a łoże chorej pokryły kwiaty. Kaplica jest naprawdę piękna!

Po prawej stronie Palazzo del Popolo stoi romańska kolegiata.


Niegdyś rezydował tu biskup, a kolegiata była katedrą.


Wnętrze świątyni pokrywają piękne freski artystów sieneńskich.


Jedna ze scen nowotestamentowych – pocalunek Judasza.


A to Stary Testament i stworzenie Ewy.


A oto średniowieczna wizja stworzenia człowieka. Cudo, prawda?


Piękna renesansowa kaplica Santa Fina.


Kaplica poświęcona jest lokalnej świętej, która zmarła w 1253 r.

Z Piazza del Duomo przemieszczamy się na drugi z dwóch placów miasta, czyli Piazza della Cisterna. To jedno z najbardziej malowniczych miejsc w  San Gimignano. Na jego środku stoi XIII-wieczna studnia. Plac otaczają XIII i XIV-wieczne budowle. I jak Wam się podoba w San Gimignano? Bo nam bardzo!

Jednym z najlepszych punktów widokowych w mieści jest XIV-wieczna twierdza Rocca.  znajduje się bliżej zachodniej strony starówki. Widać stąd i piękne okoliczne krajobrazy toskańskie, i kilka wież San Gimignano.

Jeśli lubicie stare kościoły, warto jeszcze podejść parę kroków do kościółka Sant’Agostino – ta romańsko-gotycka, jednonawowa świątynia została zbudowana w XIII w. My zwiedzaliśmy San Gimignano w  40-stopniowym upale, więc na kościółek Sant’Agostino popatrzyliśmy tylko z pewnej odległości. Udało nam się za to odnaleźć dwie zachowane bramy miejskie: XIII-wieczną Porta San Giovanni (XIII w., w południowym krańcu murów) i położoną po wschodniej stronie starówki Porta delle Fonti.

Piazza della Cisterna – drugi z głównych placów San Gimignano.


Na środku placu stoi XIII-wieczna studnia


Do środka studni turyści wrzucajją pieniądze chyba we wszystkich walutach.


Leniwy spacer uliczkami San Gimignano.


To jak podróż do średniowiecza!


Romański kościół Sant’Agostino, San Gimignano


Dawna twierdza Rocca to bardzo dobry punkt widokowy.


Zachód słońca w San Gimignano.


San Gimignano leży wśród sielskich krajobrazów Toskanii.

Do San Gimignano wybraliśmy się podczas wielkiej fali upałów, która nawiedziła Włochy w drugiej połowie sierpnia 2023r. Po południu temperatura w cieniu przekraczała 40 stopni. Dawało się żyć dopiero późnym popołudniem i wieczorami. Przedwieczorny wypad wyszedł nam jednak bardzo fajnie. Wyprawa do San Gimignano była trochę jak zajrzenie do średniowiecza! I do tego te wysokie wieże! Naprawdę warto tu zawitać!

Pomysły na inne wycieczki po najpiękniejszych miastach Toskanii znajdziecie tutaj 🙂